https://www.youtube.com/watch?v=8rEAuGa6aPY

Căn cứ pháp lí

• Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017
• Bộ luật Tố tụng hình sự 2015

Nội dung tư vấn

1. Xóa án tích là gì?

Một người đã phạm tội và bị đưa ra xét xử một tội danh hình sự thì sẽ có án tích. Theo Điều 69 Bộ luật Hình sự 2015 – xóa án tích đồng nghĩa với việc người từng bị kết tội sẽ trong sạch và chưa từng bị án tích trong lý lịch. Điều này rất quan trọng vì sẽ ảnh hưởng nhiều tới cuộc sống, công việc của người đó sau này.

Do đó, nhiều người sau khi chấp hành xong bản án – hình phạt do Tòa án đã tuyên rất quan tâm đến vấn đề xóa án tích. Xóa án tích là cách họ được trở lại cuộc đời bình thường một cách trọn vẹn nhất.

2. Điều kiện để được xóa án tích tại Việt Nam

Các trường hợp được xóa án tích được pháp luật quy định. Nếu thuộc một trong những trường hợp dưới đây thì sẽ có cơ hội được xóa án tích

Trường hợp 1: Xóa án tích đương nhiên theo quy định tại Điều 70 Bộ luật Hình sự 2015

Một người được coi là đương nhiên được xóa án tích khi họ không phạm phải các tội về xâm phạm an ninh quốc gia, tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh và đáp ứng các điều kiện:

• Từ khi hết thời hiệu thi hành bản án, người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn quy định của pháp luật
• Từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, người đó đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án
• Nếu họ vẫn phải chấp hành hình phạt bổ sung thì sẽ được xóa án tích khi chấp hành xong hình phạt bổ sung đó

Có thể thấy, việc đương nhiên được xóa án tích thì sẽ không cần làm thủ tục nào mà đơn giản là điều đương nhiên được nhà nước công nhận nếu không vi phạm pháp luật ở những tội danh đặc thù như: xâm phạm an ninh quốc gia, tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh.

Trường hợp 2: Xóa án tích theo quyết định của tòa tại Điều 71 Bộ luật Hình sự 2015:

Căn cứ vào tính chất của tội phạm đã thực hiện, thái độ chấp hành pháp luật, thái độ lao động của người bị kết án, Tòa án sẽ ra quyết định thông báo website xóa án tích với các tội phạm về xâm phạm an ninh quốc gia, tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau:

• Khi người bị kết án đã chấp hành xong hình phạt chính, thời gian thử thách án treo hoặc hết thời hiệu thi hành bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn quy định
• Khi người bị kết án đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án

Dễ thấy thì trường hợp này là trường hợp không thuộc phạm vi tại “Trường hợp 1” kể trên – Tức là đối với những tội danh đặc biệt thì sẽ được xóa theo dạng đặc biệt đó là Theo quyết định của Tòa án.

Trường hợp 3: Trong một số trường hợp cụ thể (Điều 72 Bộ luật Hình sự 2015)

Trong trường hợp người bị kết án có những biểu hiện tiến bộ rõ rệt và đã lập công, được cơ quan, tổ chức nơi người đó công tác hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú đề nghị, thì Tòa án quyết định việc xóa án tích nếu người đó đã bảo đảm được ít nhất một phần ba thời hạn quy định của pháp luật.

3. Cách tính thời gian xóa án tích

Như đã nói ở Mục 2 thì thời hạn để tính xóa án tích được quy định chi tiết Bộ luật Hình sự 2015. Trong đó, người được miễn chấp hành phần hình phạt còn lại cũng được coi như đã chấp hành xong hình phạt.

Ngoài ra, thời hạn để đương nhiên xóa án tích và xóa án tích theo quyết định của tòa án căn cứ vào hình phạt chính đã tuyên. Cụ thể:

Với trường hợp đương nhiên được xóa án tích: 

• 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo;
• 02 năm trong trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm;
• 03 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
• 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án

Với trường hợp xóa án tích theo quyết định của Tòa: 

• 03 năm trong trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 05 năm;
• 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
• 07 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án
• Người bị kết án trong trường hợp phạm nhiều tội thì được áp dụng thời hạn xóa án tích theo quyết định của Tòa
• Khi chưa được xóa án tích mà thực hiện hình vi phạm tội mới thì thời hạn xóa án tích được tính lại như ban đầu

Hy vọng bài viết hữu ích cho bạn!

Trân trọng