Một điểm mạnh của trò chơi điện tử chính là khả năng phát triển sự tự nhận thức và khả năng tự đánh giá. Trong các trò chơi, đặc biệt là những trò chơi yêu cầu người chơi tự quản lý nhân vật hoặc đội nhóm của mình, người chơi phải liên tục tự xem xét và đánh giá các quyết định của mình. Việc này không chỉ giúp người chơi nhận thức được điểm mạnh và điểm yếu của bản thân mà còn giúp họ học cách điều chỉnh hành động và chiến lược sao cho phù hợp. Các trò chơi này giúp người chơi phát triển kỹ năng tự kiểm soát, khả năng tự đánh giá hành vi và điều chỉnh cách tiếp cận khi gặp phải vấn đề hoặc thất bại. Đây là một kỹ năng rất quan trọng trong cuộc sống, vì việc tự nhận thức và đánh giá bản thân giúp con người phát triển một cách toàn diện và không ngừng cải thiện mình. Thêm vào đó, việc chơi game cũng giúp người chơi học được cách đón nhận sự thay đổi, từ việc thay đổi chiến lược trong game đến thay đổi cách nhìn nhận vấn đề trong cuộc sống thực. Các trò chơi điện tử không chỉ giúp phát triển kỹ năng ra quyết định mà còn góp phần vào việc hình thành một con người biết tự điều chỉnh và phát triển bản thân.
Một trong những lợi ích quan trọng của trò chơi điện tử là khả năng cải thiện khả năng ghi nhớ của người chơi. Trong nhiều trò chơi, người chơi cần phải ghi nhớ các thông tin quan trọng, chẳng hạn như các tuyến đường, các vật phẩm, hoặc các chiến thuật để thành công. Các trò chơi nhập vai (RPG) hay các trò chơi chiến lược như Civilization hoặc Starcraft yêu cầu người chơi ghi nhớ các chi tiết về bản đồ, các bước di chuyển, hoặc các đặc điểm của các nhân vật và đối thủ. Điều này không chỉ giúp người chơi cải thiện trí nhớ ngắn hạn mà còn thúc đẩy khả năng ghi nhớ lâu dài. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc chơi các trò chơi này có thể giúp cải thiện khả năng nhớ và lưu trữ thông tin, một yếu tố quan trọng trong việc học tập và làm việc trong thực tế. Thực tế, việc luyện tập trí nhớ qua các trò chơi điện tử có thể giúp người chơi nâng cao khả năng ghi nhớ các chi tiết quan trọng trong công việc hoặc trong các tình huống đòi hỏi sự chú ý cao.
Việc chơi trò chơi điện tử không chỉ có tác dụng giải trí mà còn giúp tăng cường sự tập trung và khả năng xử lý thông tin của người chơi. Những trò chơi yêu cầu người chơi phải theo dõi và xử lý nhiều yếu tố cùng một lúc, từ việc điều khiển nhân vật trong game cho đến việc giải quyết các thử thách, yêu cầu người chơi phải có khả năng tập trung cao độ. Trong khi tham gia vào trò chơi, người chơi sẽ phải tập trung tuyệt đối vào nhiệm vụ mà trò chơi đưa ra, bỏ qua mọi yếu tố gây xao nhãng từ bên ngoài. Điều này giúp người chơi rèn luyện khả năng tập trung, tăng cường khả năng phân tích và xử lý thông tin nhanh chóng, từ đó giúp họ cải thiện khả năng làm việc hiệu quả trong môi trường thực tế. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người chơi game thường xuyên có khả năng tập trung và làm việc dưới áp lực tốt hơn, đặc biệt là trong các công việc đòi hỏi sự quyết đoán và khả năng xử lý tình huống.
