Nền văn hóa dân gian người M’Nông ở Đắk Nông

Sự hình thành của cộng đồng đã tạo cho Đắk Nông nhiều loại văn hoá tập quán quan trọng. Qua nhiều di chỉ được khai quật thì các nhà khảo cổ học đã tìm ra được nhiều dụng cụ dùng để lao động như cuốc nhỏ chân dài, rìu, bôn,…Các dấu tích của trước đây đã cho thấy đời sống sinh hoạt văn hoá của người xưa. Từ đó chúng ta thấy rằng đời sống tinh thần rất rộng lớn và linh hoạt như là âm nhạc, trang sức, nghệ thuật trình diễn,…

Bên cạnh đó thì hệ thống lễ nghi đáp ứng cho đời sống tâm linh như là lễ mừng lúa mới, sự kiện mừng mùa, sự kiện ăn cơm mới, đại hội kết nghĩa,…. Đồng thời người dân ở đây còn sở hữu một kho tàng văn học dân gian truyền miệng rất đa dạng như là truyện cổ, cao dao, tục ngữ,…

khí quyển văn hoá cồng chiên Tây Nguyên đã được UNESCO công nhận là một di sản địa phương phi vật thể vào năm 2005. Người dân Tây Nguyên nói chung và người Đắk Nông nói riêng đã tạo nên một quý giá quá khứ nhân loại đó. Chỉ có đời sống của con người gắn với khung cảnh tự nhiên, dòng sông, với ngôi nhà dài và chiếc cồng, chiếc chiêng,… thì mới làm nên được sự đáng chú ý riêng cho không gia văn hoá của Tây Nguyên.

Cồng chiêng và nghệ thuật biễu diễn cồng chiêng là một trong những nét văn hoá gắn liền với đời sống tín ngưỡng và tinh thần của người dân vùng cao. Nó được thể hiện qua các nghi thức như là thực phẩm dân gian, đại hội,… Cồng chiêng là một loại nhạc cụ với khả năng trình diễn phải độc lập và có kết hợp với các loại nhạc cụ khác không thể thiếu trong các mùa sự kiện như kích cỡ nhỏ một gia đình cũng như cả cộng đồng. Đặc điểm rất nổi danh của dàn cồng chiêng này là sự kết hợp kinh hoạt giữa những tiết tấu là những âm thanh của núi rừng của tiếng suối, tiếng thác chảy và tâm hồn của người M’nông.

Đồng bào M’nông có dàn cồng chiêng để cầu xin và giã bày với thần linh cũng như ứng xử với quang cảnh, núi rừng. Đó cũng là của cải vật chất để phân biệt giữa người nghèo và kẻ giàu, là động lực vô hình được người khác kính trọng.

Mỗi tộc người của vùng Tây Nguyên có mỗi cách đánh khác nhau để phân biệt giữa các dân tộc. Âm thanh của tiếng cồng tràn đầy cho người nghe nhiều sự xúc động rạo rực khiến mọi người tìm đến với nhau để chung vui.

Vào những ngày lễ hội với những vòng nhảy múa quanh đóng lửa và bình rượu cần, hoà với khí quyển ấy là tiếng cồng chiêng vang vọng khắp thiên nhiên hoang dã.

Trong kho tàng văn học và văn hoá của Việt Nam thì sử thi của người M’nông có một giá trị văn hoá hết sức độc nhất vô nhị. Đó là một món ăn tinh thần không thể thiếu và còn được bảo tồn cho đến ngày nay. Sử thi M’nông được tạo từ hàng trăm câu văn có vần điệu và là một thể loại văn học truyền miệng có những câu chuyện mang đầm tính chất thần thoại về các hiện tượng của tự nhiên và những nhân vật di sản.

Hát và kể sử thi trở thành một nhu cầu không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người M’nông. Có người nghệ nhân có thể nhớ đến hàng vạn câu sử thi, học còn có giọng hát hay và tiết tấu đặc biệt để lưu truyền cho tới ngày nay.

tuyệt phẩm hát kể sử thi rất độc đáo duyên dáng đến nghe, đặc biệt vào mùa lễ hội. Tuy chưa có định hình sắc nét nhưng nó có một ẩm hưởng và làn điệu mượt mà gắn liền với đời sống hằng ngày.

Tham khảo thêm : tranh sơn dầu phong cảnh giá rẻ Maison Chance

Nhạc cụ của người M’nông rất đặc biệt về âm điệu cả chức năng. Âm nhạc là một phần không thể thiếu trong cuộc sống sinh hoạt cũng như lao động của người dân hằng ngày. Các nhạc cụ được làm bằng gỗ, tre nứa, sừng, vỏ bầu, đá,… Du làm bằng vật liệu gì nhưng những nhạc cụ ở đây rất là độc nhất vô nhị. Họ dựa vào đôi ta để xác định được độ trầm bỗng của từng loại nhạc cụ. Mỗi loại nhạc cụ lại đi kèm với một câu chuyện và một hoàn cảnh khác nhau. Có loại thì dùng ở nương rẫy, có loại thì đánh trong đại hội hoặc có loại chỉ dùng để bày tỏ sự lãng mạn, có loại xua đuổi thú rừng, có loại lại dùng để nghỉ ngơi,…

Đắk Nông là vị trí hội tụ và giao thoa giữ nhiều nền văn hoá cả về vật chất lẫn tinh thần. Các lễ hội vẫn còn giữ gìn cho đến ngày nay như là lễ hội mừng lúa mới, lễ hội rượu cần, sự kiện trưởng thành,… đại hội đã tạo nên niềm phấn khởi và náo nức của con người và sức lan toả trong cộng đồng. Với quan niệm là vạn vật hữu linh thì đồng bào M’nông lại có những nghi lễ như là lễ vòng đời hay lễ nông nghiệp. Thông qua đại hội đó để người dân tộc M’nông cầu xin lên Yàng mang lại những điều tốt lành cho buôn làng. Tất cả đều tạo nên nhiều nét văn hoá phong tục truyền lại từ ông cha ngày xưa với thiên nhiên hoang dã Tây Nguyên

Trung tâm từ thiện HCM – Nhà May Mắn

Địa chỉ: 19A, Đ. Số 1, Kp 9, P. Bình Hưng Hoà A Q. Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam

Hotline : 090 906 2528

Web site tham quan thac Dray Nu Nhà May Mắn : https://maison-chance.org/shop